مواد اوليه فراورده های نسوز

مواد اوليه فراورده های نسوز

    كانيهاي رسي : 

مواد اوليه ي فراورده هاي نسوز شامل كانيهاي رسي آلومينوسيليكاتهاي آبدار هستند ،دانه ريز بوده و چنانچه با آب مخلوط شوند داراي خاصيت    پلاستيسيته میباشند و شامل گروهاي ذيل مي باشند :

١- گروه كائولينيت (kaolinite Group)

٢- گروه مونت موريلونيت (montmorillonite Group)

٣- گروه ايليت (illite Group)

٤- گروه كلريت (chlorite Group)

 

1.گروه كائولينت (Kaolinite Group)اين گروه شامل تعدادي كاني ميباشد كه مهمترين آنها از نظر اقتصادي كائولينيت است كه اكثراً در نتيجه ي تجزيه ي سنگهاي فلدسپات دار تشكيل مي شود . كانيهاي اين گروه شامل كائولينيت ، انوكسيت (Anauxite ) ، ديكيت ( Dickite ) ، ناكريت ( Nacrite ) ، هالويزيت ( Halloysite ) ، آلوفان ( Allophan ) ، اندليت ( Endellite ) است

2.گروه مونت موريلونيت ( Montmorillonite Group ) :

از كانيهاي اين گروه مي توان مونت موريلونيت ، بيدليت ( Beidellite ) ، نونترونيت ( Nontronite ) ، ساپونيت ( Saponite ) ، هكتوريت ( Hectorite ) را نام برد .

 

3.گروه ايليت (illite group): به كانيهاي ميكائي شكل گفته ميشود كه تشكيل گروه غير مشخصي بين موسكويت و مونت موريلونيت را مي دهد ، يكي از فراوانترين كانيهاي رسي در رسها و شيلها بوده و فرمول آن KAl2(OH)2 AlSi3(O OH)10 است كه در سيستم مونوكلينيك متبلور مي گردد . آب مي تواند جانشين پتاسيم بين بلوري ايليت گردد كه اين امر باعث دادن خاصيت انبساط به آنها مي شود .

 

 4.گروه كلريت (chlorite Group ) : گروهي از كانيهاي نسبتاً ناهمگن ميباشند و از نظر ساختماني مشابه ايليت است اما فاقد كلسيم بوده و بجاي آن منيزيم دارد . معمولاً كانيهاي اين گروه را از نظر منشأ تشكيل به چهار دسته زير مي كنند كه شامل پروكلريت ( Prochlorite ) ، كلينوكلر ( Clinochlor ) ، پن نين ( Penninite ) و شاموزيت ( Chamosite ) ( كلريت آهن دار ) است .تشخيص تركيب كلريتها در رسها مشكل بوده و فقط مي توان گفت كه يكي از كانيهاي متداول در رسها است . البته برخي اين گروه را جزء كانيهاي رسي محسوب نمي كنند .

 

طبقه بندي محصولات نسوز براساس روش توليد :

١- تولید محصولات نسوز به روش پرس خشك ( Dry Dress Process )

٢-تولید محصولات نسوز به روش ريخته گري مذاب ( fused cast )

٣-قالبگيري دستي ( hand Moldes )

٤- تولید محصولات نسوز به روش شكل دهي پخته شده ، خام و يا بايندر شيميايي

٥- تولید محصولات نسوز به روش  بي شكل ( مونوليتيك – پلاستيك – جرم هاي كوبيدني – تزريقي – قابل قالب گيري و اسپري شونده )

٦- تولید محصولات نسوز به روش پرس گرم

٧- تولید محصولات نسوز به روش اكستروژن

    تقسيم بندي ديرگدازها بر مبناي تركيب شيميايي :

١-ديرگدازهاي سيليسي ،سيليسي ذوبي و شبه سيليسي

٢-ديرگدازهاي شاموتي و آلومينو سيليكاتي

٣-ديرگدازهاي زيركني / زيركونيايي

٤-ديرگدازهاي حاوي زيركونيا

٥-ديرگدازهاي منيزيايي : پخته ، نپخته

٦-ديرگدازهاي حاوي منيزيا

٧-دير گدازهاي منيزيا-كروميتي : (پخته ، نپخته ، اتصال مستقيم ، Rebonded )

٨-ديرگدازهاي كروميتي

٩-ديرگدازهاي كربني / گرافيتي

١٠-ديرگدازهاي سيليكون كاربيد

١١-ديرگدازهاي عايق و بي شكل

١٢-ديرگدازهاي دولوميتي ( اتصال قيري ، پخته ، نپخته )

١٣-ديرگدازهاي آلوميني

١٤-خاك رس آتش خوار

١٥-ديرگدازهاي فورستريتي

١٦-ديرگدازهاي منيزيا – اسپينلي

١٧-ديرگدازهاي بوكسيتي

١٨-ديرگدازهاي سيليمانيتي

١٩-ديرگدازهاي اكسيدي مثل اكسيد بريليم ، سزيم ، زير كنيم ، تانتاليم ، نيوبيم .

 

 

 

   تقسيم بندي ديرگدازها بر اساس نوع و شكل :

 ١- ديرگدازهاي شكل دار (shaped refractories ) :

ديرگدازهاي شكل داده شده آنهايي هستند كه در هنگام تحويل به مصرف كننده داراي شكل معيني هستند ما اين ديرگدازها را آجر ميناميم . شكل آجرها ممكن است به دو حالت تقسيم بندي شوند :

1.  اشكال استاندارد 
2.  اشكال خاص

اشكال استاندارد داراي ابعادي هستند كه بوسيله ي اكثر توليد كنندگان ديرگدازها مورد قبول است .

و اين توليد كننده ها از اين ابعاد پيروي مي كنند . اين ديرگدازها عموماً در كوره هاي همسان قابل كاربرد هستند .

ديرگدازهاي شكل داده شده عمدتاً بوسيله ي ماشين پرس توليد مي شود . بنابراين انتظار مي رود كه خواص آنها هموژن باشد .

البته برخي از ديرگدازهاي شكل داده شده كه بوسيله ي قالب گيري دستي توليد مي شوند داراي خواص غير هموژني هستند .

 

٢- ديرگدازهاي بي شكل (unshaped refractories ) :

دير گدازهاي بي شكل داراي شكل هندسي معيني نيستند و در حين كاربرد شكل داده ميشوند . اين ديرگدازها بيشتر با نام ديرگدازهاي مونوليتيك شناخته شده و به صورت زير طبقه بندي مي شوند :

1.  ديرگدازهاي پلاستيك (plastic refractories )
2.  مخلوط هاي كوبيدني ( Ramming Mixes )
3.  مخلوط هاي قابل ريختن ( Castable )
4.  مخلوط هاي پاشيدني ( Gunning Mixes )
5.  مخلوط هاي محافظ
6.  ملات ها ( Mortars )

كه تك تك اين موارد در آينده به طور كامل توضيح داده خواهد شد .